Hóa thạch Tay cuộn - xã Ma Lé, huyện Đồng Văn
10/07/2023
Một trong số những ngành động vật quan trọng, xuất hiện sớm trên Trái đất là loài: Tay cuộn (Brachiopoda) thuộc ngành động vật không xương sống, chuyên sống trong môi trường biển và đều là những cá thể sống riêng biệt, không lập thành quần thể. Tay cuộn sống trong kỷ Đại cổ sinh, giai đoạn cực thịnh của ngành này có khoảng 7.000 loài, hiện nay chỉ còn một số ít trong các đại dương.
Các động vật thuộc ngành này sở dĩ mang tên Tay cuộn vì trong thành phần thân mềm của hầu hết các đại biểu đều có một cơ quan gồm hai dải xếp ở hai bên miệng và cuộn xoắn khi ở tư thế nghỉ gọi là tay. Các động vật Tay cuộn đều sinh sản hữu tính và sự thụ tinh thường phải xảy ra trong môi trường nước. Do đó các cá thể trưởng thành của Tay cuộn tuy sống cố định, nhưng thường phải xảy ra trong môi trường nước. Do đó, các cá thể trưởng thành của Tay cuộn tuy sống cố định, nhưng thường phải tập trung đông đảo ở gần nhau để sự thụ tinh xảy ra một cách hữu hiệu nhất. Cũng nhờ vậy mà các hóa thạch Tay cuộn thường tập trung phong phú tại một điểm, chứ không lẻ tẻ như các nhóm hóa thạch khác. Điểm hóa thạch Tay cuộn ở Ma Lé cũng không là trường hợp ngoại lệ. Tại đây, trong tập đá phiến sét màu xám vàng của hệ tầng Ma Lé có chưa rất phong phú hóa thạch Tay cuộn mà loài chỉ đạo là Euryspirifer tonkinensis. Một số hóa thạch bảo tồn tốt, ta vẫn có thể quan sát được xương tay của chúng.
Để phục vụ như cầu nghiên cứu, tìm hiểu của người dân cũng như du khách đến Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn, BQL Công viên địa chất đã xây dựng Bảo tàng mini hóa thạch Tay cuộn trong không gian Nhà cổ dân tộc Giáy xã Ma Lé, huyện Đồng Văn.
Bảo tàng mini hóa thạch Tay cuộn đặt tại Nhà cổ dân tộc Giáy - xã Ma Lé
Bảo tàng mini được trang bị đầy đủ những kiến thức cần thiết giúp người dân địa phương và du khách có thể tìm hiểu về loài hóa thạch đã tồn tại hàng trăm triệu năm trước trên mảnh đất họ đang đứng. Những hình ảnh mô phỏng loài Tay cuộn giúp du khách có thể hình dung khi ngành này còn sống. Các mẫu vật hóa thạch Tay cuộn được thu thập từ nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Các mẫu đồ lưu niệm được các quốc gia chế tác dựa trên hình ảnh mẫu hóa thạch Tay cuộn…
BQL Công viên địa chất