Lễ đặt tên con của người Lô Lô Đen
03/03/2025
Sau khi sinh được ba ngày, gia đình tiến hành làm lễ đặt tên cho trẻ (o mế mồ). Lễ vật trong lễ này bao gồm 1 con gà, 1 chai rượu cùng xôi; ngoài ra có thể là 1 con lợn. Gia đình mời thầy mo về làm lễ cúng cho trẻ. Lễ cúng được tiến hành trước bàn thờ tổ tiên của gia đình để thông báo cho tổ tiên biết trong nhà đã có thêm một thành viên mới. Lễ cúng đặt tên được làm hai lớp: lớp thứ nhất, người ta mang những vật còn sống ra giữa nhà, thầy cúng dùng một thanh tre nhỏ đánh nhẹ vào con vật lễ để dâng cho tổ tiên; lớp thứ hai, những con vật sống được mang đi làm thịt và thầy cúng tiến hành cúng lần hai.
Lễ đặt tên cho trẻ thường được tiến hành đơn giản, nếu tổ chức lớn thì gia đình có thể mời khắp anh em họ hàng trong làng, nhưng quan trọng nhất và không thể thiếu là người cậu của đứa trẻ. Trong lễ này, mọi người cùng đến chung vui và buộc chỉ vào cổ tay cho trẻ với ý nghĩa cho tuổi cháu bé; và thấy cúng buộc chỉ giữ hồn cho trẻ khỏi đi lang thang và cầu mong cho đứa trẻ mau lớn, khoẻ mạnh.
Ông nội hay cha của đứa trẻ là người chọn và đặt tên cho trẻ. Tập quán đặt tên của người Lô Lô Đen dựa trên nguyên tắc, con theo họ cha và không đặt trùng tên với những người già trong dòng họ. Tên của con gái thường được đệm bằng Thị, còn tên con trai được đệm bằng Dỉn. Các tên của người Lô Lô Đen hay dùng như: Khoáng, Toáng,Toắng, Chú, Chuấn, Thánh, Xuấn, Tánh,… Với các gia đình hiếm muộn, con cái thường được đặt những tên thật xấu để ma khỏi bắt hồn chúng, đây là tâm lý và cách ứng xử của nhiều dân tộc ở nước ta.
Ngoài ra, ở người Lô Lô Đen, tên gọi của nam và nữ có thể thay đổi sau khi đã lập gia đình, sinh con đẻ cái. Cả người cha và người mẹ, khi có con đầu lòng, sẽ được gọi theo tên con. Ví dụ tên của đứa trẻ là Nỉ, thì cha của đứa trẻ sẽ được gọi là bố Nỉ và người mẹ được gọi là mẹ Nỉ. Cách gọi này nhằm thể hiện sự tôn trọng của cộng đồng tộc người đối với những người đã có gia đình, con cái và cũng là để phân biệt với những người chưa có gia đình hay có gia đình mà chưa sinh con.