Lễ cúng thần nước, thần rừng của người Mông trên khu vực Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn
16/02/2023
Lễ cúng thần rừng, thần nước là tín ngưỡng dân gian có vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa của người Mông trên vùng Công viên địa chất. Lễ cúng thần rừng, thần nước được tổ chức vào ngày đầu năm mới vì đồng bào cho rằng đó là ngày sạch nhất trong năm, trời đất linh thiêng, vạn vật sinh sôi nảy nở.
Lễ hội cúng thần rừng, thần nước của người Mông thể hiện nét sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng, tôn thờ các vị thần suối, thần núi, thần rừng, thần cây... Theo quan niệm của người Mông tại đây, thần rừng, thần cây, thần suối là những vị thần giúp con người xua đuổi thú dữ, cho gỗ làm nhà, cho nguồn nước uống. Lễ cúng thần nước, thần rừng là một trong ba nghi lễ cổ của người Mông trên khu vực Công viên địa chất bên cạnh lễ hội Gầu Tào. Người Mông quan niệm rằng nước là yếu tố cấu thành vạn vật, là mạch nguồn của sự sống. Rừng là cái nôi nuôi sống cộng đồng, chở che cho dân làng khỏe mạnh, mùa màng bội thu. Có núi, có rừng thì mới giữ được cho nguồn nước chảy quanh năm.
Xuyên suốt lễ hội là nghi lễ cúng đất trời, thần linh và các hoạt động văn hóa, văn nghệ, trò chơi dân gian, truyền thống. Đây là hoạt động có tính ý nghĩa không chỉ phục dựng lễ hội mà còn tiếp nối trong đời sống thường nhật. Các không gian văn hóa nhằm giúp phát triển cho du lịch địa phương, thu hút du khách gần xa đến với vùng Cao nguyên đá.
Gìn giữ những nét đẹp trong nghi lễ, phong tục truyền thống như lễ cúng thần rừng không chỉ là hoạt động bảo tồn văn hóa mà còn là cách biến di sản thành tài sản để thu hút du lịch góp phần xóa đói giảm nghèo, nâng cao ý thức giữ gìn, bảo vệ và phát triển rừng, tạo nguồn sinh thủy phục vụ đời sống, sản xuất, cải tạo môi sinh...
Ngọc Phượng